Ngôi trường nằm ngay giữa trung tâm lòng chảo thành phố Điện Biên phủ, được bao bọc bởi quần thể khu di tích lịch sử như Bảo tàng chiến thắng lịch sử Điện Biên phủ, Hầm Đờ Cát-xtơ-ri, Đồi A1, Cầu Mường Thanh, Nghĩa trang liệt sĩ A1…. Ngôi trường được thành lập từ năm 1993, trải qua 30 năm xây dựng và trưởng thành, nhà trường đã không ngừng đi lên, đối mới và lớn mạnh từng ngày về mọi mặt.
Trường THCS Mường Thanh tiền thân là Trường phổ thông cơ sở Hà Nội - Điện Biên Phủ. Năm 1993, các cơ quan của Tỉnh chuyển về Thị Xã Điện Biên Phủ nên số học sinh của trường tăng đột biến. Trước tình hình đó, UBND Tỉnh đã quyết định chia tách trường Phổ thông cơ sở Hà Nội - Điện Biên Phủ thành Trường Tiểu học Hà Nội - Điện Biên Phủ và trường THCS Mường Thanh theo Quyết định số 584/QĐ-UB-TC ngày 21/11/1994 của UBND Tỉnh Lai Châu (nay là Tỉnh Điện Biên). Từ năm học 1994 – 1995 đến năm học 1997-1998, trường đi vào hoạt động với trên 1.500 học sinh. Do sự phát triển số lượng học sinh nên trường lại được chia tách ra thành các trường THCS Mường Thanh, THCS Tân Bình, THCS Thanh Bình và trường THCS Noong Bua (nay là Trường THCS Him Lam).
Trong quá trình xây dựng và phát triển, các thế hệ nhà giáo của nhà trường đã có nhiều đóng góp cho sự nghiệp giáo dục trường THCS Mường Thanh. Tiêu biểu như thầy Đào Tiến Minh, thầy Nguyễn Văn Thái, thầy Đỗ Xuân Thọ, cô Nguyễn Thị Xuân, thầy Nguyễn Mạnh Tường, cô Lê Thuý Bình. Nhiều nhà giáo đã đã trưởng thành từ nhà trường và có nhiều đóng góp cho sự nghiệp giáo dục của thành phố như thầy Nguyễn Bá Lâm, cô Trịnh Thị Tuyết, cô Nguyễn Minh Thuý, thầy Vũ Minh Trung, cô Trần Thị Dung, cô Cao Thị Đại, thầy Phạm Sỹ Quý, cô Phạm Thị Hạnh…
Bên cạnh đó, nhà trường cũng đóng góp cho phòng GD&ĐT Thành phố những giáo viên bộ môn cốt cán như cô Nguyễn Thị Kim Oanh (môn Lịch sử), cô Nguyễn Thị Lan (môn Lý), cô Vũ Thị Thanh Mai (môn Địa lý), cô Nguyễn Thị Thành (môn Toán), cô Vũ Thị Hiền, cô Nguyễn Ngọc Liên (môn Thể dục)…Nhiều thế hệ thầy cô giáo đạt danh hiệu chiến sỹ thi đua các cấp, giáo viên dạy giỏi cấp thành phố, cấp tỉnh.
Tiếp nối những thành tích nổi bật trong quá trình xây dựng và phát triển, những năm qua Trường THCS Mường Thanh tiếp tục giữ vững, nâng cao chất lượng các tiêu chí trường đạt chuẩn quốc gia, tích cực đổi mới, nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện, chú trọng công tác phát triển trường chất lượng cao và thành tích học sinh giỏi. Một vinh dự lớn đối với nhà trường trong năm học 2021-2022 là được Thủ tướng Chính phủ tặng thưởng Bằng khen (Quyết định số 189/QĐ-TTg ngày 08/03/2023 của Thủ tướng Chính phủ nước CHXHCN Việt Nam) vì “Đã có thành tích xuất sắc trong công tác giáo dục và đào tạo, góp phần vào sự nghiệp xây dựng chủ nghĩa xã hội và bảo vệ Tổ quốc”. Tiếp nối những thành tích nói trên, năm học 2022-2023 thầy trò nhà trường đã không ngừng đẩy mạnh phong trào thi đua “Hai tốt” thiết thực lập thành tích chào mừng Kỷ niệm 133 năm Ngày sinh Chủ tịch Hồ Chí Minh (19/5/1890 - 19/5/2023).
Với quyết tâm thi đua dạy tốt - học tốt, tỉ lệ học sinh giỏi cấp thành phố, cấp tỉnh, học sinh chuyển lớp, chuyển cấp của nhà trường luôn đạt kết quả cao. Tỉ lệ học sinh thi đỗ vào các trường THPT đạt 100% trong đó Tỉ lệ học sinh thi đỗ vào trường THPT chuyên Lê Quý Đôn đạt trên 40%. Các thế hệ học sinh của nhà trường cũng tích cực tham gia các cuộc thi do Bộ GD&ĐT, Sở GD&ĐT, phòng GD&ĐT phát động và giành được nhiều giải thưởng đáng khích lệ như cuộc thi sáng tạo thanh thiếu niên nhi đồng, cuộc thi KHKT dành cho học sinh trung học, Hội khỏe Phù Đổng, Đại hội TDTT cấp thành phố, cấp tỉnh đạt nhiều giải cao. Chính những thành tích ấy đã làm dày thêm truyền thống vẻ vang của nhà trường.
Trao đổi với phóng viên, Bí thư chi bộ, thạc sĩ Nguyễn Bình Minh hiệu trưởng nhà trường cho biết thêm, từ năm học 2017-2018 đến năm học 2022-2023, quy mô trường lớp ngày càng tăng lên (năm học 2017-2018 nhà trường có 15 lớp với 504 học sinh, đến năm học 2022-2023 là 17 lớp với 668 học sinh; dự kiến năm học 2023-2024, là 18 lớp với 734 học sinh); học sinh chuyển lớp, chuyển cấp hàng năm đạt 100%; chất lượng tham gia học sinh giỏi các môn văn hoá lớp 9, giao lưu Olympic lớp 6,7,8 đạt kết quả cao (học sinh đạt giải cấp thành phố 431 em, học sinh đạt giải cấp tỉnh 122 em; giao lưu Violympic Toán-tiếng Việt qua mạng cấp thành phố đạt 58 giải, cấp tỉnh đạt 26 giải, cấp quốc gia 7 giải trong đó có 1 giải vàng. Bên cạnh đó kết quả tham gia các cuộc thi khác do các cấp tổ chức của các em học sinh cũng đạt nhiều thành tích rất đáng tự hào (cuộc thi KHKT cấp thành phố đạt 11 giải, cấp tỉnh đạt 2 giải; cuộc thi sáng tạo thanh thiếu niên nhi đồng cấp thành phố đạt 6 giải, cấp tỉnh đạt 2 giải; tham gia hội thao các cấp đạt 135 huy chương cấp thành phố; 43 huy chương cấp tỉnh; cuộc thi Nghi thức Đội đạt giải Nhì cấp thành phố; cuộc thi Tiếng trống Đội ta đạt giải Nhì cấp thành phố, giải ba cấp tỉnh; 01 học sinh đạt giải chỉ huy đội giỏi xuất sắc cấp thành phố, cấp tỉnh, cấp trung ương; tham gia cuộc thi vẽ tranh (Chủ đề bảo vệ sức khỏe và chung tay phòng chống dịch Covid 19 đạt 4 giải cấp thành phố (01 giải nhất, 01 giải Ba, 01 giải KK, 01 giải phụ); tham gia cuộc viết “ Tự hào truyền thống Đội ta” nhân dịp kỷ niệm 80 năm ngày thành lập Đội TNTP Hồ Chí Minh (15/05/1941 – 15/05/2021) Có 530 bài tham gia dự thi: đạt kết quả: 01 giải đặc biệt, 01 giải Nhì; 01 giải Ba cấp thành phố, 01giải khuyến khích cấp Tỉnh; có 05 học sinh vinh dự được Hội đồng đội thành phố Điện Biên Phủ vinh danh dũng sĩ “nghìn việc tốt” cấp thành phố; có 01 học sinh vinh dự được Trung ương đoàn, Hội đồng đôi trung ương vinh danh dũng sĩ “nghìn việc tốt” vào ngày 24/03/2023 tại Bắc Ninh; Liên đội được Ban chấp hành đoàn TNCS Hồ Chí Minh tỉnh Điện Biên tặng Bằng khen Liên đội có nhiều thành tích xuất sắc trong công tác Đội và phong trào thiếu nhi trường học nhân dịp kỉ niệm 60 năm Ngày thành lập ngành giáo dục và đào tạo tỉnh Điện Biên (Quyết định số 88/QĐ-TĐTN-VP, ngày 16/5/2023 của Ban chấp hành đoàn TNCS Hồ Chí Minh tỉnh Điện Biên).
Đội ngũ cán bộ quản lý, giáo viên, nhân viên của nhà trường có phẩm chất đạo đức tốt, có năng lực và trình độ chuyên môn nghiệp vụ vững vàng, có tinh thần đoàn kết cao, có ý thức tổ chức kỷ luật và tinh thần trách nhiệm, yêu nghề, mến trẻ. Năm học 2022-2023, nhà trường 43 cán bộ quản lý, giáo viên và nhân viên. Trong đó: Cán bộ quản lý: 02 đồng chí (01/02 đồng chí có trình độ thạc sĩ đạt tỉ lệ 50%; 01/02 đồng chí có trình độ đại học đạt tỉ lệ 50%); giáo viên 35 đồng chí (1/35đồng chí có trình độ thạc sĩ đạt tỉ lệ 2,9%; 33/35đồng chí có trình độ đại học đạt tỉ lệ 94,3%; 1/35 đồng chí có trình độ cao đẳng đạt tỉ lệ 2,8%; Nhân viên: 06 đồng chí (03/06 đồng chí có trình độ đại học đạt tỉ lệ 50%; 01/06 đồng chí có trình độ trung cấp đạt tỉ lệ 16,7%). Giáo viên dạy giỏi cấp trường: 20/35 = 57,1%; Giáo viên dạy giỏi cấp Thành phố 10/35 = 28,6%; Giáo viên dạy giỏi cấp Tỉnh: 5/35 = 14,28%.
Để có được những thành quả nêu trên, Trong suốt 30 năm qua, sự nghiệp Giáo dục và Đào tạo của trường THCS Mường Thanh luôn nhận được sự quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo sâu sắc của Thành uỷ - HĐND - UBND thành phố Điện Biên Phủ; sự chỉ đạo trực tiếp sát sao của Phòng Giáo dục và Đào tạo thành phố Điện Biên Phủ; sự ủng hộ nhiệt tình, phối kết hợp chặt chẽ có hiệu quả của các cơ quan ban ngành, các tổ chức đoàn thể xã hội, cấp uỷ Đảng chính quyền địa phương và nhân dân các dân tộc Thành phố Điện Biên Phủ. Năm 2008, trường được UBND tỉnh Điện Biên công nhận trường đạt chuẩn Quốc gia và từ đó đến nay trường liên tục giữ vững trường chuẩn Quốc gia mức độ 2. Từ năm 2011 đến nay, nhà trường liên tục đươc công nhận trường đạt chuẩn chất lượng giáo dục mức độ 3; nhà trường nhiều năm liên tục đạt danh hiệu tập thể lao động xuất sắc cấp Tỉnh, được UBND tỉnh tặng Bằng khen, UBND thành phố, Sở Giáo dục và Đào tạo tặng giấy khen; năm 2013 -2014 nhà trường vinh dự được Chủ tịch nước CHXHCN Việt Nam tặng Huân chương lao động hạng Ba; năm học 2019-2020 nhà trường vinh dự được nhận Cờ thi đua của UBND Tỉnh Điện Biên; năm học 2021-2022, nhà trường đạt tập thể Lao động xuất sắc cấp tỉnh, vinh dự được Thủ tướng Chính phủ tặng Bằng khen. Liên Đội TNTP Hồ Chí Minh nhiều năm liên tục được Ban chấp hành Đoàn TNCS Hồ Chí Minh tỉnh Điện Biên tặng bằng khen; Hội đồng đội tỉnh Điện Biên tặng bằng khen; Trung ương Đoàn TNCS Hồ Chí Minh tặng bằng khen.
Mặc dù còn nhiều khó khăn phía trước, nhưng những thành tích nhà trường đã đạt được trong suốt 30 năm qua đã khẳng định vị thế của trường THCS Mường Thanh trong ngành Giáo dục và đào tạo thành phố Điện Biên Phủ, được cha mẹ học sinh tin tưởng,học sinh tin yêu. Đó là niềm tự hào lớn của nhà trường.
Bằng tất cả sự sự say mê, nhiệt huyết và tình yêu với các thế hệ học trò, các thế hệ cán bộ, giáo viên, công nhân viên trường THCS Mường Thanh sẽ tiếp tục không ngừng nỗ lực vươn lên, vượt qua mọi khó khăn và thử thách, tiếp tục xây dựng và phát triển nhà trường là cơ sở giáo dục có chất lượng và uy tín. Vững tin làm theo lời Bác dạy, thầy trò nhà trường đang tiếp tục phấn đấu hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ được giao, giữ vững danh hiệu “Tập thể lao động xuất sắc”; đoàn kết, tự tin vươn lên trở thành đơn vị dẫn đầu về chất lượng giáo dục toàn diện, giữ vững uy tín, thương hiệu tại địa phương. Tập thể sư phạm trường THCS Mường Thanh sẽ vẫn luôn giữ vững niềm tin, ý chí sắt đá và nhiệt huyết cháy bỏng trong sự nghiệp trồng người để mái Trường THCS Mường Thanh sẽ mãi mãi là địa chỉ giáo dục tin cậy của phụ huynh và học sinh trên địa bàn thành phố!