Tutankhamun là vị pharaoh nổi tiếng nhất trong số các pharaoh Ai Cập cổ đại , mặc dù ông chỉ cai trị vương quốc của mình trong 9 năm.
Ông lên ngôi khi mới 8 hoặc 9 tuổi trong vương quốc Vương triều thứ 18, nhờ sự giúp đỡ của các cố vấn của cha ông, Akhenaten.
Dưới sự giám sát của mình - và của họ - ông đã đưa ra một số chính sách nhằm chống lại nhiều khía cạnh bất lợi trong triều đại của Akhenaten.
Cho đến năm 1922, Tutankhamun vẫn chưa được thế giới bên ngoài biết đến và chỉ được công chúng biết đến khi nhà khảo cổ học Howard Carter và nhóm của ông phát hiện ra lăng mộ của ông ở Thung lũng các vị vua.
Họ tìm thấy một ngôi mộ chứa đầy các di vật, mặc dù họ bối rối trước kích thước nhỏ bé của nó - điều mà các nhà Ai Cập học ngày nay cho rằng là do một khía cạnh độc ác hơn của Ai Cập cổ đại gây ra.
Một trong những lý do lớn nhất khiến Tutankhamun không được biết đến trước năm 1922 là vì lăng mộ của ông đã thoát khỏi nạn trộm mộ hàng thế kỷ.
Trong khi các ngôi mộ xung quanh Thung lũng các vị vua đã bị cướp phá, ngôi mộ của Tut vẫn được niêm phong và ẩn giấu, chủ yếu là vì nó hoàn toàn không có gì nổi bật và khó mô tả.
Nó phản bội quyền lực của Tutankhamun và uy tín mà ông có được trong xã hội cổ đại. Tại sao một trong những vị pharaoh vĩ đại nhất của Ai Cập cổ đại lại được chôn cất trong một ngôi mộ tồi tàn như vậy?
Aliaa Ismail, một nhà Ai Cập học xuất hiện trong bộ phim tài liệu 'Những kho báu bị mất của Ai Cập' của National Geographic, tin rằng cô đã khám phá ra lý do.
Người kế vị Tutankhamun, Ay, từng là cố vấn cho mẹ ông, Neferneferuaten, và cha ông, Akhenaten, trong suốt triều đại của họ.
Theo bà Ismail, ông đã xóa Tutankhamun khỏi lịch sử Ai Cập khi lên nắm quyền và chuyển thi hài của ông từ ngôi mộ lớn và ban đầu sang ngôi mộ nhỏ hơn và chưa được chuẩn bị trước.
Phân tích ngôi mộ của Ay, cô chỉ vào một bức tường lớn được bao phủ bởi những con khỉ đầu chó được vẽ tinh xảo. Cô nói: “Cả Tut và Ay đều chọn cùng một khung cảnh, gần giống như cùng một người chọn những gì diễn ra trong mỗi ngôi mộ”.
Lăng mộ của Ay và Tutankhamun gần như giống hệt nhau về tác phẩm nghệ thuật và cách bố trí, cho thấy rằng cả hai đều có bàn tay chung.
Tuy nhiên, chỉ có lăng mộ của Ay là phù hợp với một pharaoh. Bà Ismail lưu ý: “ Nó rất giống với lăng mộ Tutankhamun – về phong cách, tác phẩm nghệ thuật, quan tài, nhưng nó lớn hơn rất nhiều”.
Người kể chuyện nói thêm: "Phong cách nghệ thuật của hai ngôi mộ cho thấy Ay có thể chịu trách nhiệm trang trí cả hai."
Vì Tutankhamun qua đời khá bất ngờ nên các nhà nghiên cứu tin rằng ngôi mộ hoành tráng mà ông tự tay đặt hàng vẫn chưa hoàn thiện.
Thông thường, lăng mộ dành cho các pharaoh sẽ được xây dựng trong thời kỳ trị vì của họ để đảm bảo chúng đạt được phiên bản phù hợp, nhưng với việc Tut qua đời ở tuổi 18, chỉ còn rất ít thời gian cho việc này.
Họ nói rằng Ay có thể đã chớp thời cơ và ra lệnh xây một ngôi mộ nhỏ hơn nhiều, cuối cùng chôn cất Tutankhamun ở đó và giữ ngôi mộ lớn hơn cho riêng mình.
Bà Ismail nói: “Ay chôn Tutankhamun trong ngôi mộ nhỏ hơn để ông ấy có thể sở hữu ngôi mộ lớn hơn cho riêng mình”. "Đây là ngôi mộ được dành cho Tutankhamun, lăng mộ của Ay."
Cha của Tutankhmaun bị xã hội Ai Cập ghét bỏ sau khi ông áp đặt thuyết độc thần lên một nền văn hóa đã tôn thờ nhiều vị thần trong hàng nghìn năm. Điều này đã giúp Ay và những người kế nhiệm ông bôi nhọ cả Akhenaten và quan trọng hơn là tên tuổi của Tutankhamun.
Theo các chuyên gia, nó có thể giải thích tại sao lăng mộ của Tut được xây dựng tồi tàn như vậy và làm thế nào Ay dễ dàng xóa ông khỏi ký ức lịch sử.
Quốc Huy