Ưu nhược điểm của ô tô điện nhất định bạn phải biết trước khi mua

Cuộc cách mạng ô tô điện đang diễn ra nhanh chóng trên toàn cầu. Trong vài năm tới sẽ có hàng chục mẫu ô tô điện, xe tải và SUV mới dự kiến ra mắt. Hàng tỷ đô la đang được chi ra để xây dựng và phát triển mạng lưới sạc công cộng.

Ô tô chạy bằng điện hứa hẹn sẽ vận hành rẻ hơn và thân thiện với môi trường hơn so với các phương tiện chạy động cơ đốt trong. Tuy nhiên xe điện không dành cho tất cả người tiêu dùng.

Ngành công nghiệp ô tô điện vẫn còn ở giai đoạn sơ khai và phải vượt qua nhiều rào cản trước khi phân phối rộng rãi các dòng xe điện giá rẻ, đáng tin cậy và thực sự thân thiện với môi trường.

Ưu điểm của ô tô điện

Chi phí nhiên liệu thấp

Phần lớn việc sạc ô tô điện tại Mỹ là thực hiện qua đêm. Các chủ sở hữu ô tô điện sử dụng các trạm sạc tại nhà để sạc lại ô tô của họ. Mặc dù chi phí sạc tại nhà thay đổi khá nhiều theo từng khu vực nhưng vẫn rẻ hơn chi phí nạp nhiên liệu cho một chiếc xe chạy bằng xăng chung phân khúc.

Kể cả trong trường hợp chủ sở hữu sạc lại xe tại các trạm sạc với bộ sạc nhanh DC với chi phí tốn gấp nhiều lần so với sạc tại nhà thì nhìn chung vẫn rẻ hơn so với xe xăng.

Khả năng tăng tốc tốt hơn

Động cơ điện cho phép chiếc xe đạt tới momen xoắn cực đại khi cấp nguồn, chính vì vậy ô tô điện có khả năng tăng tốc tốt hơn so với ô tô chạy bằng xăng/

Lucid Air , Tesla Model S và Porsche Taycan hiện đang là những chiếc xe điện sở hữu khả năng tăng tốc tốt nhất trên thị trường. Đối với các dòng xe phổ thông, người dùng có thể cân nhắc đến Chevrolet Bolt EV và KIA EV6.

Tuy nhiên trong một số trường hợp khi di chuyển ở địa hình dốc, khả năng tăng tốc của xe điện giảm dần. Trong khi đó xe chạy động cơ đốt trong vẫn duy trì khả năng tăng tốc một cách hiệu quả.

Yên tĩnh hơn

Ô tô điện chạy êm hơn nhiều so với xe chạy bằng xăng. Thậm chí chính phủ liên bang Hoa Kỳ phải yêu cầu các nhà sản xuất xe điện tạo ra tiếng ồn nhân tạo ở tốc độ thấp để người đi bộ và những người khiếm thị khác biết họ đang ở đâu trong khu vực.

Khi lái xe điện, tiếng ồn lớn nhất người dùng nghe thấy là từ lốp xe và âm thanh của gió lướt qua xe. Người dùng cũng có thể nghe thấy một chút âm thanh từ động cơ điện khi tăng tốc.

Ít bảo trì, ít phải sửa chữa

Mặc dù ô tô điện không cần thay dầu như xe xăng nhưng vẫn cần được kiểm tra thường xuyên để đảm bảo chiếc xe luôn ở trạng thái tốt nhất.

Bên cạnh đó việc cập nhật công nghệ mới trên ô tô điện đa phần được thực hiện qua mạng. Vậy nên ngay cả khi có vấn đề không ổn, chiếc xe vẫn có thể được sửa chữa mà không cần phải đến đại lý.

Mặc dù bộ pin của xe điện có thể hỏng nhưng các nhà sản xuất đưa ra thời gian bảo hành 8 năm hoặc 100.000 dặm, tùy theo điều kiện nào đến trước.

Tuy nhiên, nếu qua thời gian bảo hành, việc sửa chữa bộ pin khi có vấn đề sẽ khá tốn kém.

Không có khí thải

Xe điện không có ống xả và không thải trực tiếp khí ra môi trường. Mọi ô nhiễm của xe điện đến từ việc sản xuất năng lượng dùng để sạc lại pin cho xe điện.

Nguồn điện đó sạch đến mức nào còn tùy thuộc vào nơi sản xuất năng lượng. Ở những khu vực sản xuất điện bằng than thì lượng khí thải ra môi trường sẽ không hề nhỏ. Thay vào đó những khu vực sản xuất điện bằng gió, năng lượng mặt trời, thủy điện sẽ góp phần bảo vệ môi trường hơn.

Tiết kiệm năng lượng

Động cơ điện cung cấp năng lượng cho ô tô di chuyển hiệu quả hơn nhiều lần so với động cơ xăng hay diesel. Theo bộ Năng lượng Hoa Kỳ, có tới 91% năng lượng mà ô tô điện tiêu thụ chỉ để di chuyển trên mặt đường.

Trong khi đó, xe chạy động cơ đốt trong chỉ sử dụng từ 16-25% để dẫn động các bánh xe. Phần năng lượng còn lại mà động cơ đốt trong tạo ra là năng lượng nhiệt. Nguồn năng lượng này sẽ hao phí.

Ngoài ra xe điện có khả năng lấy lại năng lượng khi xuống dốc hoặc phanh. Nguồn năng lượng thu lại được đưa trực tiếp trở lại vào bộ pin.

Tiết kiệm chi phí sau mua

Mặc dù chi phí sở hữu một chiếc xe điện cao hơn so với chiếc xe chạy xăng cùng phân khúc nhưng với chi phí sạc thấp và chi phí bảo trì thấp hơn thì việc sở hữu xe điện về lâu dài sẽ rẻ hơn xe xăng.

Công nghệ tiên tiến

Ô tô điện ngày nay càng có nhiều công nghệ tiên tiến, từ tính năng kết nối, thông tin giải trí đến các gói công nghệ an toàn.

Điển hình như Genesis GV60 sở hữu công nghệ nhận dạng khuôn mặt giúp mở khóa cửa hay sử dụng công nghệ vân tay cho phép khởi động xe.

Nhiều chiếc ô tô điện có thể cập nhật hệ thống, bổ sung các tính năng mà không cần đến đại lý. Các bản cập nhật qua mạng cho phép nhà sản xuất ô tô giao tiếp trực tiếp với phương tiện, gửi phần mềm cập nhật để quản lý các hệ thống khác nhau của chiếc xe.

Nhược điểm

Phạm vi di chuyển hạn chế

Với những lợi ích mà xe điện mang lại, nhiều khách hàng vẫn không mặn mà với xe điện vì họ cho rằng chúng có phạm vi di chuyển ngắn hơn xe chạy xăng. Đặc biệt là một số mẫu xe điện có phạm vi hoạt động quá ngắn.

Điều quan trọng là người dùng cần biết mỗi ngày mình di chuyển bao nhiêu kilomet. Theo thống kê, hầu hết những người sở hữu xe điện ở Mỹ có thể lái xe trong vài ngày mà không cần sạc điện.

Bộ pin xuống cấp theo thời gian

Dù là một năm hay mười năm, một chiếc xe chạy bằng xăng vẫn có khả năng di chuyển một quãng đường chỉ với bình xăng đó. Nhưng xe điện thì không, sự xuống cấp của bộ pin sẽ làm giảm phạm vi hoạt động sau mỗi lần sạc đầy.

Phạm vi hoạt động của pin EV giảm đi bao nhiêu còn tùy thuộc vào một số yếu tố, bao gồm chất lượng bộ pin, cách lái xe, cách sạc pin cũng như điều kiện môi trường (quanh năm nóng hay quanh năm lạnh),...

Thiếu bộ sạc nhanh đáng tin cậy

Ngoài bộ sạc nhanh của Tesla, các mạng sạc nhanh DC công cộng khác tại Mỹ không phổ biến cũng như chưa đủ tin cậy để mang lại sự tự tin cho chủ sở hữu.

Thời gian sạc lâu

Đối với xe chạy xăng, thời gian đổ đầy nhiên liệu chỉ trong khoảng 5-10 phút. Trong khi đó việc sạc xe điện sẽ mất nhiều thời gian hơn, ngay cả khi sử dụng trạm sạc nhanh DC công cộng. Những chiếc xe điện sạc nhanh nhất hiện nay có thể sạc từ 10-80% trong vòng 18 phút.

Nếu sử dụng bộ sạc tại nhà, thời gian sạc đầy cho một chiếc xe rơi vào khoảng vài giờ đồng hồ.

Pin hao nhanh trong thời tiết lạnh

Bộ pin của xe điện không thích thời tiết lạnh. Chiếc xe sẽ bị giới hạn đáng kể khi phải di chuyển trong thời tiết xuống tới âm vài chục độ C. 

Mức độ giảm phạm vi hoạt động còn tùy thuộc theo loại xe. Với một số mẫu xe điện hiện nay cho thấy phạm vi hoạt động của xe điện ít hơn đáng kể so với các mẫu xe khác trong thời tiết xấu nhất.

Sản xuất pin có tác động lớn tới môi trường

Mặc dù xe điện mang đến nhiều hứa hẹn về môi trường nhưng bộ pin thì không. Nhiều vật liệu được sử dụng để chế tạo pin có tác động đến môi trường không hề nhỏ.

Hiện tại việc khai thác các khoáng chất để tạo pin EV được quản lý chặt chẽ hơn, ưu tiên sử dụng các vật liệu bảo vệ môi trường.

Thiếu cơ sở để tái chế và thải bỏ pin

Về lý thuyết, pin xe điện có thể tái chế được. Tuy nhiên cơ sở tái chế pin xe điện cũ tại Mỹ vẫn chưa có.

Việc phát triển cơ sở hạ tầng để tái chế pin EV cũ rất quan trọng đối với việc sản xuất ô tô điện trong tương lai. Trong lý thuyết, các khoáng chất trong pin cũ có thể được tích hợp vào trong xe điện mới, giúp giảm nhu cầu khai thác và tinh chế vật liệu mới.

Bên cạnh đó, pin xe điện cũng có thể ứng dụng vào một số lĩnh vực khác, không nhất thiết quay trở lại với xe điện. Ví như việc sử dụng pin EV cũ để lưu trữ năng lượng từ các tấm pin mặt trời trong nhà để sử dụng khi trời tối.

Hao pin cực nhanh khi "kéo xe"

Mặc dù xe điện có thể cho mức momen xoắn cực lớn khi hoạt động nhưng phương tiện sẽ không thể đạt tới phạm vi hoạt động tối đa như thông số khi phải "kéo" thêm một phương tiện khác.

Điều này cũng giống như xe xăng làm giảm khả năng tiết kiệm nhiên liệu khi kéo xe. Giải pháp tốt nhất cho những phương tiện thường xuyên chở nặng hay kéo hàng là sử dụng các dòng xe chạy bằng động cơ diesel.

Xe điện hiện đang có rất nhiều ưu điểm và nhược điểm kèm theo. Việc quyết định nên mua một chiếc xe điện hay không còn phụ thuộc vào nhu cầu sử dụng của mỗi người.

Với tốc độ thay đổi của thị trường cùng với việc còn nhiều hoài nghi về xe điện, người tiêu dùng có thể cân nhắc đến việc thuê một chiếc xe điện để chạy thử. Từ đó đưa đến quyết định hợp lý nhất.